دستگاه ضدعفونی معابر و خیابان‌ها با نازل‌های میکرونی برای اولین بار در کشور توسط محققان یک شرکت دانش‌بنیان در اصفهان طراحی و تولید شد. این دستگاه که قادر به حرکت در زاویه 45 درجه در حالت عمودی و 180 درجه در راستای افقی است و راندمان خیلی بالایی دارد، با شعاع پاشش تا 30 متر توسط آتش‌نشانی اصفهان و تهران عملیاتی و مورداستفاده قرارگرفته است.

نوراله زکرتی بابیان این‌که یک شرکت دانش‌بنیان هستیم و در رابطه با تولید تجهیزات ضد انفجار فعالیت می‌کنیم، گفت: محور اصلی فعالیت در رابطه با تجهیزات پالایشگاه‌ها، تونل‌ها و معادن است.

زکرتی با اشاره به توانمندی‌های این شرکت دانش‌بنیان افزود: با شیوع کرونا به این فکر افتادیم که فیلد کاری شرکت را تغییر دهیم و روی دستگاه‌هایی که بتواند خیابان‌ها و معابر را سریعا ضدعفونی کند فعالیت نماییم.

این محقق تصریح کرد: برای ساخت دستگاه با ویژگی‌های موردنظر یک نمونه آمریکایی را مبنای کار قراردادیم، با تلاش تیم تحقیق و توسعه شرکت این دستگاه با مهندسی معکوس طراحی و ساخته شد و بلافاصله توانستیم به خط تولید  بیاوریم و نمونه آن توسط آتش‌نشانی اصفهان عملیاتی شد و توانستند از آن بهره‌برداری کنند، همچنین این دستگاه در آتش‌نشانی تهرآن‌هم مورداستفاده قرارگرفته است.

این محقق اظهار داشت: این تکنولوژی را برمبنای نمونه آمریکایی مهندسی معکوس کردیم ، البته حدود دو سال است که روی نمونه آمریکایی کار می‌کردیم که برای اطفای حریق بود ولی بعد از این‌که بحث ویروس کرونا و این بحران پیش آمد روی تغییرات مهندسی آن کارکردیم و توانستیم ذرات نازل آن را میکرونی کنیم که از این دستگاه به شکل مه پاش در معابر و خیابان‌ها مورداستفاده قرار گیرد و بتواند ضدعفونی‌کننده باشد.

وی خاطرنشان کرد: اصل قضیه ازاینجا صورت گرفت که مدیریت بحران آتش‌نشانی به ما اعلام نیاز کرد و توانستیم با مهندسی معکوس این دستگاه اطفای حریق که ذرات نازل آن مولکولی بود را طراحی و بسازیم.

زکرتی گفت: در دستگاه اطفای حریق نازل آن بر پایه ذرات مولکولی و درشت بود و می‌توانست به شکل معمول برای اطفای حریق مورداستفاده قرار گیرد، اما خلاقیت و نوآوری که توسط مهندسین و تیم تحقیق و توسعه ما با شیوع ویروس کرونا و احساس نیاز برای دستگاه ضدعفونی با ویژگی خاص توانست به دست آورد و تکنولوژی قبلی را بهبود و توسعه بدهد، تبدیل ذرات مولکولی به ذرات میکرونی بود.

ویژگی‌ها و نحوه عملکرد دستگاه

این محقق در رابطه با ویژگی‌های خاص این دستگاه گفت: این دستگاه  قادر به حرکت در زاویه 45 درجه در حالت عمودی و 180 درجه در راستای افقی است و راندمان خیلی بالایی هم دارد پرتاب این دستگاه تا 90 متر می‌تواند تعریف شود.

وی ادامه داد: این دستگاه 300 کیلو وزن دارد و تا شعاع 90 متر در کلاس اطفای حریق  قابلیت پاشش دارد اما در نمونه دستگاه ضدعفونی به دلیل پهنای خیابان‌ها تا 30 متر شعاع پاشش را کاهش داده‌ایم.

زکرتی بیان کرد: عملکرد دستگاه به این شکل است که روی دستگاه آتش‌نشانی یا ماشین‌آلات مختلف بستگی دارد به نوع طراحی آن‌که سفارش داده‌شده، برحسب کاربرد موردنظر آتش‌نشانی، نظامی یا هر ارگانی بنزینی گازوئیلی یا برقی که بخواهند طراحی می‌کنیم  و بعد بر مبنای آن مخزنی که می‌خواهند طراحی کرده و آن مخزن بر اساس دبی که دارد مورداستفاده قرار می‌گیرد مثلا خیلی سریع یک خیابان یا یک منطقه را ظرف کمتر از 5 دقیقه می‌تواند کاملا ضدعفونی کند.

وی با تاکید بر این‌که این دستگاه نمونه داخلی ندارد افزود: نمونه آمریکایی دارد که با تولید هر دستگاه حداقل 40 هزار دلار صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت.

این محقق خاطرنشان کرد: تفاوت اساسی با نمونه‌هایی که آتش‌نشانی دارد این است که آتش‌نشانی وقتی پاشش انجام می‌دهد آب را به جریان می‌اندازد ولی این دستگاه آب را به‌صورت مه پاش پخش می‌کند و مثل غبار و مه روی همه اشیا می‌نشیند و کاملا ضدعفونی می‌کند مایع مورداستفاده آن‌هم آب ژاول یا هر محلول ضدعفونی‌کننده می‌تواند باشد، درواقع ویژگی دیگر دستگاه این است که خورندگی ندارد و کاملا در مقابل مواد شیمیایی مستحکم است.

میزان نیاز کشور به این دستگاه

وی در مورد میزان نیاز کشور به این دستگاه بیان کرد: با توجه به تعداد استانی که داریم به‌ویژه در شرایط فعلی هر استان حداقل 5 دستگاه ضدعفونی‌کننده معابر و خیابان می‌تواند داشته باشد که توانایی تولید آن‌هم داریم، روزانه دوتا سه دستگاه را می‌توانیم تولید کنیم برای تولید هم هیچ وابستگی به خارج نداریم، در شرایط فعلی ظرفیت داخلی آن‌قدر هست که فعلا  نتوانیم به صادرات فکر کنیم.

امکان استفاده از این دستگاه در محیط‌های کوچک مانند بیمارستان

وی بیان کرد: بله، البته بیمارستان فضای خیلی کوچک‌تری است باید با دبی و فشار کمتری دستگاه طراحی شود ما با چندین نازل این کار را انجام می‌دهیم طبیعی است که باید حجم آن را مینیاتوری کنیم که بتوان در بیمارستان‌ها استفاده شود.

زکرتی خاطرنشان کرد: ما حتی می‌توانیم این دستگاه را برای معابر عمومی ورودی‌های شهرها طوری طراحی کنیم که هر ماشینی که رد می‌شود ضدعفونی و سپس وارد شهر شود.

وی بیان کرد: نمونه دستگاه‌های تولیدشده در کلاس برق ‌کار می‌کند اما به‌زودی شاهد تولید نمونه‌های دیزلی و بنزینی خواهیم بود که در سایزهای مختلف قابلیت استفاده در معابر کوچک‌تر و سازمان‌ها و کلا محیط‌هایی که نمی‌تواند با فشاری که این دستگاه با قدرت برق دارد کار بکنند هم ساخته خواهد شد.

سابقه فعالیت این شرکت دانش‌بنیان

این محقق گفت: شرکت ما از 10 سال پیش درزمینهٔ جریان ضد انفجار فعالیت خود را شروع کرد که در رابطه با تهویه‌های مخازن نفت و پتروشیمی بود، خود این قضیه کلا کار چالش‌برانگیزی بود یعنی با توجه به این‌که تحریم هستیم اورهال کردن پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها را با توجه به این‌که گازهای اشتعال شونده در آن محیط هست باید انجام می‌دادیم که نیاز به فن‌هایی بود که بدون اشتعال این تهویه را انجام دهد ما توانستیم در همان زمان این کار را انجام دهیم و با یک‌پنجم قیمت نمونه خارجی این فن‌ها را تولید کنیم یک شرکت دانش‌بنیان و درواقع یک شرکت تعاونی خانوادگی هستیم.

زکرتی افزود:  تعداد محصول دانش‌بنیان خیلی زیاد است. انواع و اقسام فن‌ها راداریم فن‌هایی برای معادن، تونل‌های معدن، تونل‌های خودرو، پارکینگ‌های خودرو، آتش‌نشانی و تجهیزاتی دیگر که برای اولین بار در کشور صورت گرفته است. ما در ریزترین کارها تا تهویه معادن و پالایشگاه‌ها و اورهال پتروشیمی‌ها دستاوردهای دانش‌بنیان ارزشمندی داریم.

منبع: علم و فناوری نیوز