آنالیز عنصری نمونه‌ها با طیف‌سنج شکست القایی لیزری دانش‌بنیان

یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی موفق به بومی سازی طیف سنج شکست القایی لیزری شده که کاربردهای وسیعی در شناسایی و اندازه‌گیری عناصر در معادن، کارخانه‌های سیمان، ذوب فلز، بررسی آثار باستانی و ... دارد.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، شرکت تکفام‌سازان طیف نور (تکسان)، شرکت تولیدی و دانش بنیان و از شرکت‌های فعال در عرصه طیف‌سنجی نوری و آنالیز مواد است. طیف‌سنجی انبوهی از تکنیک‌های مختلف است که از یک پرتو برای دستیابی به ساختار و خواص مواد استفاده می‌شود.

تمامی مراحل تولید و فروش شامل طراحی صنعتی، طراحی نرم افزار، چیدمان اپتیکی، الکترونیک، آموزش، فروش، خدمات پس از فروش و ساخت اکثر قطعات در واحدهای کارگاهی، آزمایشگاهی و اداری تکسان انجام می‌شود.

سید حسن توسلی، مدیر عامل شرکت تکفام سازان طیف نور در توضیح عملکرد  طیف سنج شکست القایی لیزری گفت: طیف سنجی یک علم بسیار گسترده‌است که از زیرشاخه‌های زیادی تشکیل شده است؛ بنابراین تکنیک‌های طیف سنجی را می‌‌توان به روش‌های مختلفی طبقه‌بندی کرد. روش‌های مختلف طیف سنجی به طور عمده بر اساس سه پارامتر دسته بندی می‌شوند. اول اینکه از چه نوع تابشی (ماهیت تابش) برای اندازه‌گیری استفاده می‌شود. دوم این که چه روشی (ماهیت برهمکنش) برای اندازه‌گیری به کار گرفته می‌شود و سوم این که چه موادی با طیف سنجی آنالیز می‌شوند.

به گفته او، طیف‌سنجی فروشکست القایی لیزر یا لیبز (LIBS) روشی است که در آن می‌توان عناصر یک نمونه را به صورت هم‌زمان و با سرعت بسیار بالا (در حد ثانیه) شناسایی کرد و یک روش قدرتمند برای آنالیز عنصری انواع نمونه‌ها است.

وی ادامه داد: این تکنیک محدود به فاز ماده نیست و می‌تواند نمونه‌های جامد، مایع و گاز را با سرعت بالایی آنالیز کند.

توسلی در خصوص هزینه تمام شده این محصول گفت: هزینه تمام شده این محصول نسبت به نمونه خارجی قطعا کمتر است اما از آنجا که هنوز هزینه‌های تحقیق و توسعه را از  هزینه ساخت تفکیک نکرده‌ایم، نمی‎توان عدد دقیقی را در این خصوص ارائه کرد اما با این حال، هزینه تولید محصول به انضمام هزینه تحقیق و توسعه تقریبا برابر هزینه تولید نمونه مشابه نمونه خارجی است و آنچه این محصول را از نمونه مشابه متمایز و به نوعی ممتاز می‌کند، امکانات بیشتر و کاملتر محصول است، از آنجا که در کار طیف‌سنجی دقت یک پارامتر کلیدی است، این امکانات از اهمیت مهمی برخوردار است.

وی ادامه داد: کمتر دستگاهی در دنیا هست که در عین برخورداری از رزولیشن بالا از رزولیشن پایین هم برخوردار باشد و این خود نکته مهمی است از این رو، ما چند اسپکترومتر مختلف را در این سیستم به کار برده‌ایم. این در حالی است که نمونه های مشابه تنها از یک اسپکترومتر استفاده کرده‌اند. اما با این حال قیمت، مشابه همان نمونه‌های خارجی است.

به گفته توسلی، این شرکت سالانه ظرفیت تولید پنج دستگاه را دارد و صادراتی به کشورهایی همچون کره جنوبی، عراق و تاجیکستان داشته است.

وی همچنین افزود: در حال حاضر 20 نفر در شرکت مشغول به کار هستند و تا 50 نفر ظرفیت برای اشتغال داریم.