«ارتقای سطح علمی جامعه»، «کسب رتبه‌های بالای جهانی در تعداد مقالات و ارجاعات علمی و ثبت اختراعات»، «کاهش نرخ بی‌سوادی» و «افزایش قابل توجه تعداد رشته‌های دانشگاهی و دانشجویان» تنها بخشی از این دستاوردهای کسب شده‌ای است که به نام انقلاب و جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است.

این روند رو به رشد اقتدار و بالندگی کشورمان با راهبردهای مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تصویب قوانین مترقی چون «قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان» و «قانون جهش تولید دانش‌بنیان» و حمایت از تولیدات و محصولات ایران‌ساخت که به همت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران کشورمان به تولید رسیده است؛ سرعت بیشتری گرفت و به گفتمان غالب کشور بدل شد و امروز شاهد ثمرات و اثرات مثبت آن در اقتصاد، فرهنگ و زندگی روزمره مردم هستیم.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با توجه به ماموریت ویژه‌ای که برای ارتقای زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان بر عهده دارد تلاش می‌کند تا در آستانه چهل‌وچهارمین سالگرد پیروزی شکوهنمد انقلاب اسلامی بخشی از این دستاوردها و افتخارات به دست آمده در کشور را ارائه کند.

در این گزارش قصد داریم به معرفی دستاوردهای معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان بپردازیم تا گوشه‌ای از توانمندی جوانان، متخصصان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کشور را که با وجود همه سختی‌ها و موانع داخلی و خارجی کسب شده را به مخاطبان معرفی کنیم.

فعالیت 8 هزار و 46 شرکت دانش‌بنیان

بر اساس آمار نهایی ثبت شده در معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان تا تاریخ 10 بهمن 1401، بیش از 8 هزار و 46 شرکت دانش‌بنیان در کشور فعالیت می‌کنند. بر همین اساس تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع 1 حدود 295 مجموعه و تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی نوع 1بیش از 701 شرکت است. جمع کل شرکت‌های نوع هم 1 حدود 996 مجموعه به ثبت رسیده است.

در این گزارش آمده است که تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع  2بیش از 1955 شرکت، تعداد شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع 2 حدود 4054 شرکت، جمع کل شرکت‌های نوع2 بیش از 6009 شرکت، تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع 3 حدود 551 شرکت و تعداد شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع 3 بیش از 490 شرکت و جمع کل شرکت‌های نوع 3 حدود 1041 شرکت است.

شرکت‌های دانش‌بنیان به تفکیک موضوعی

بر اساس این گزارش، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان به تفکیک حوزه‌های فناوری شامل «فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی: 362 شرکت»، «داروهای پیشرفته: 480 شرکت»، «مواد پیشرفته (شیمی و پلیمر): 1130 شرکت»، «ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته: 1721 شرکت»، «تجهیزات پزشکی: 326 شرکت»، «برق و الکترونیک: 1821 شرکت»، «فناوری اطلاعات: 1778 شرکت»، «تجاری سازی: 397 شرکت» و «خلاق و علوم انسانی: 31 شرکت» می‌شود.

حجم تقاضا برای ارزیابی دانش‌بنیان و تعداد شرکت‌های ارزیابی شده در سال 1400 و 1401 افزایش حدود دو برابری درخواست‌های شرکت‌ها برای دریافت تاییدیه دانش‌بنیان را نشان می‌دهد. همچنین در 10 ماهه نخست سال 1401 نسبت به سال 1400 ( از 750 شرکت در سال 1400 به 1420 شرکت در 10 ماه نخست سال 1401) نیز شاهد رشد 90 درصدی شرکت‌های دانش‌بنیان جدید هستیم.

کاهش مدت زمان ارزیابی دانش‌بنیانی شرکت‌ها

کاهش میانگین مدت زمان ارزیابی از 110 روز در سال 1400 ، به حدود 50 روز در سال 1401 ( حداکثر زمان ارزیابی از حدود 200 روز در سال 1400 به حدود 70 روز در سال 1401 ) یکی از دستاوردهای قابل توجه در این حوزه است. این گزارش حاکی از این است که فروش شرکت‌های دانش‌بنیان در سال  مالی 1400 نسبت به سال مالی 1399 ( 86 درصد ) از 215 هزار میلیارد تومان به 400 هزار میلیارد تومان و تعداد اشتغال شرکت‌های دانش‌بنیان در سال  1400 نسبت به سال 1399 ( 60  درصد ) از  تعداد 213 هزار به   342 هزار تعداد رشد کرده است.

در مجموع تعداد  70 پروژه راهبردی و گلوگاهی براساس نیاز دستگاه‌ها و شرکت‌ها به مبلغ حدود سه هزار میلیارد تومان ( 56 میلیون دلار ) به اجرا درآمده است.